Αναλυτική Ψυχοθεραπεία
Ατομική - Ομαδική 
​

Ατομική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία

Στην ατομική αναλυτική ψυχοθεραπεία θεραπευτής και θεραπευόμενος δημιουργούν έναν ενδιάμεσο χώρο ομιλίας του δεύτερου. Αρχικός σκοπός του χώρου αυτού είναι να εκφραστεί όλο το συνειδητό ψυχικό υλικό που ο θεραπευόμενος επιλέγει να φέρει σε κάθε συνεδρία. Προς μεγάλη του έκπληξη, γρήγορα θα παρατηρήσει πως κατά την προσπάθεια εξωτερίκευσης αυτού του υλικού εμφανίζονται συναισθήματα όπως άγχος, φόβος, ντροπή. Τα συναισθήματα αυτά πηγάζουν από αυτό που στην ψυχαναλυτική θεωρία ονομάζεται απωθημένο ψυχικό υλικό, ενώ η διαδικασία της απώθησης προστατεύεται από τις αντιστάσεις. Οι αντιστάσεις αυτές θα αποτελέσουν το εμπόδιο αλλά και την "πυξίδα" της πορείας της ανάλυσης. Η διαδικασία αν και δεν δύναται να εξαντληθεί στον γραπτό λόγο, αφού στην πράξη είναι πολλά παραπάνω από οποιαδήποτε προσπάθεια θεωρητικοποίησης, θα μπορούσε εν συνομία να περιγραφεί ως εξής.​ 

Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της αναλυτικής σχέσης, χαρακτηριστικά που πηγάζουν από την επιθυμία του αναλυόμενου να κατανοήσει την αιτία του προβλήματος του, στρέφει σταδιακά την προσοχή του προς το απωθημένο ψυχικό υλικό, επιτρέποντας να αναδυθούν και να γίνουν ομιλία οι σκέψεις και τα συναισθήματα που διατηρούσε υπό απώθηση. Σταδιακά θα ανακαλύψει ότι το υλικό αυτό σχετίζεται άμεσα αλλά μη συνειδητά, με τα κίνητρα των πράξεων του, τα οποία με τη σειρά τους σχετίζονται άμεσα με τα συμπτώματα που θέλει να θεραπεύσει. Η διαδικασία έχει το σχήμα σπείρας, όσο περισσότερο απωθημένο υλικό έρχεται στην επιφάνεια, σε τόσο βαθύτερα ενδοψυχικά στρώματα μεταφέρεται η ανάλυση και τανάπαλιν. Αυτό συμβαίνει διότι κάθε φορά που ο θεραπευόμενος ξεπερνά ένα βαθύτερο επίπεδο αντιστάσεων, τόσο εγγύτερα θα βρεθεί στον πυρήνα των βασικών του συμπτωμάτων. Ο πυρήνας αυτός έχει την προέλευση του στα παιδικά και εφηβικά χρόνια και απώτερος σκοπός είναι η βιωματική αναβίωση, κατανόηση και σταδιακή μετουσίωση του.

Η παραπάνω διαδικασία αποκτά θεραπευτική επίδραση όχι μόνο λόγω της ομιλίας μέσω του ελεύθερου συνειρμού, αλλά κυρίως μέσω της μεταβίβασης, δηλαδή μέσω της ιδιαίτερης έντασης και ποιότητας των συναισθημάτων και σκέψεων που ο θεραπευόμενος θα προβάλει στο πρόσωπο του αναλυτή. Μέσω της δύσκολης εμπειρίας της μεταβίβασης, θα μπορέσει σταδιακά να αναβιώσει και έτσι να παρατηρήσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις που κρατούσε υπό απώθηση. Η παρατήρηση αυτή θα οδηγήσει σταδιακά στον ριζικό επαναπροσδιορισμό του παρόντος και του παρελθόντος άρα και τον επανακαθορισμό του εαυτού και των άλλων. Με λίγα λόγια, η συνειδητοποίηση της μεταβίβασης μέσω της συνεργασίας με τον θεραπευτή θα αποσαφηνίσει τελικά την συμβολική σημασία των συμπτωμάτων, δηλαδή την ιδιαίτερη αξία τους ως ψυχικά αποτελέσματα αμυντικών μηχανισμών απέναντι σε αδιαχείριστα άγχη της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Εάν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί μια πρόταση για να περιγράψει τον σκοπό της αναλυτικής ψυχοθεραπείας, αυτή θα ήταν η επανεφεύρεση του εαυτού μέσω της συστηματικής παρατήρησης και επανανακάλυψης τών εκφάσεων του προσωπικού ασυνειδήτου.